среда, 2 ноября 2011 г.

"რეპორტაჟი" გორიდან


მარშუტკა ოთხ საათზე გამოდის, მარა სამზე უკვე დიდუბეში უნდა იყო რომ არ გამოგასწროს” – მწერს გორიდან ნათესავი.

ოთხ საათზეც ძლივს მივედი. ჩემს მეგობარს და თან თანამგზავრს ორი ადგილი ვერანაირად, მაგრამ ერთი შეენახა. ხალხი მართლაც ბევრი იყო. “სიდენიებსშორის ჩადგმულ სკამზე იაკო მოთავსდა, მე კალთაში ჩავუჯექი და გავუყევით გორისკენ მიმავალ გზას.

როგორც კი გავცდით ცენტრალურ გზას, ასფალტის რაოდენობამაც იკლო, რის გამოც მგზავრობა საშიში გახდა ჩემი თავის და იაკოს მუხლებისთვის. გვერდით მჯდომი 50-60 წლის მამაკაცი ძლივს იკავებდა სიცილს, რომელიც მის სერიოზულ სახეზე რაღაცნაირად არაბუნებრივი იყო. “მარშუტკისმიღმა მიკარგული მისი ცარიელი, უარაფრო მზერა და მთლიანად შავი ფერის სამოსი თავისთავად იწვევდა ინტერესს, რომლის დაკმაყოფილება ფაქტიურად გამორიცხული იყო.

როგორც კი ერთი სკამი გათავისუფლდა, ამ კაცმა უჩვეულოდ სხარტად და თბილად, თუმცა მკაცრადმირჩიადროულად დამესაკუთრებინა ცარიელი ადგილი.

სოფელ ნიქოზს როგორც კი მივუახლოვდით, ორი ჯარისკაცი გამოჩნდა. მძღოლმა მანქანა გააჩერა და მორჩილად გააღო კარი, რათა ჯარისკაცებს მგზავრების პასპორტები და პირადობის მოწმობები ენახათ. რამდენიმეს უბრალოდ თვალი გადაავლეს, ზოგი კი კარგად შეისწავლეს. დეტალურად გამოგვკითხეს სად მივდიოდით და ვისთან.

- ზემო ხვითი, ივანაძეებთან!პატაკივით ჩავაბარე მე.

- ბიჭო, ხვითში ივანაძეები არიან? – გასძახა ერთმა მეორეს აქაურობისთვის დამახასიათებელი კილოთი.

მგზავრები ახმაურდნენ თანხმობის ნიშნად და ჯარისკაცმაც უკმაყოფილოდ გაიხურა კარი, რასაც ერთ-ერთი ქალის რეპლიცა მოჰყვა:

- რეციდივისტები აღმოაჩინეს ეს ბავშვები რა!

- რა ტყუილად უხდიან მაგათ ხელფასსგააგრძელა მეორემ.

მარშუტკამთუხთუხით განაგრძო გზა სოფლის შარაგზაზე, სადაც ვაშლებით დატვირთული სხვადასხვა სახის ტრანსპორტის ხილვა ნამდვილად არ წარმოადგენდა იშვიათობას. ყველაზე აღქმადი და დასამხსოვრებელი მაინც ფერადი, წითელ-ყვითელი ვაშლებით სავსე დიდი სატვირთო მანქანა იყო.

გაჩერებაზე უკვე გველოდნენ. ჩვენც თამამად შევაბიჯეთ რკინის დიდ ჭიშკარში, რომლის ერთი ნაწილი ჭურვს გაეხვრიტა.

მარტო ამ უბანში ომის დროს ათი ადამიანი დაღუპულა. ომი რომ დაიწყო, ერთ, შედარებით უსაფრთხო სარდაფში შეკრებილან მეზობლები. როგორც კი შესაძლებლობა გამოჩნდა, გამოიქცნენ. დიდი ნაწილი (ძირითადად მამაკაცები) მაინც სოფელში დარჩა, სახლები არ მიატოვეს. ჩვენი მასპინძლის ოჯახის თავებიც ანალოგიურად მოიქცნენ.

ეზოში ორი სახლი ედგათ. ერთი, ახლადგარემონტებული, ჭურვს ემსხვერპლა საოჯახო ტექნიკითურთ, მეორე მეტ-ნაკლებად გადარჩა და ახლა აქ ცხოვრობენ. ორსართულიანი სახლის ქვემოთ სარდაფია, რომლის შესასვლელთან საშუალო ზომის თონეა. აქ ყოველდღიურად ცხვება პური და ის უგემრიელესი ხაჭაპურებიც, რომლებიც გორში ჩასულებს დაგვხვდა. ამ და სხვა “საპატიო” მიზეზთა გამო, იმ დღეს სხვა ვერაფერი ვნახეთ.

მეორედილაბაღში ჩასვლით დაიწყო სამაგიეროდ. აღმოჩნდა, რომ ვაშლის დაკრეფის სეზონი უკვე ამოიწურა და სპეციალურად ჩვენთვის რამდენიმე ხე შემოინახეს ახლოს მდებარე ბაღში. ჩვენც სიამოვნებით გავიცანით სხვადასხვა ჯიშის ვაშლი და რა თქმა უნდა დავაგემოვნეთ. მართალია, ჩვენ ყველა მათგანი მოგვეწონა, მაგრამ ეს მოსავალი თურმე ცუდად ითვლება, რადგან ხეხილის მორწყვა ვერ მოახერხეს. ომის შემდეგ ოსებმა წყლის მიწოდება შეუწყვიტეს სოფელს და მხოლოდ წელს მოხერხდა თავიდან გაყვანა, მაგრამ ამ მოსავლისთვის უკვე გვიანი იყო. დავკრიფეთ კიდეც ვაშლი და შევეცადეთ ცოტათი მაინც მიგვეღო მონაწილეობა გორის შემოდგომაში, თუმცა უფრო ფოტოსესია გამოგვივიდა. ოჯახის თავი ჯერ დაგვცინოდა, მერე მორიდებით გვითხრანუ მომჭრით თავს და ჩემს ფოტოებს ნუ გამოფენთ ყველგანო.

გეგმისშემდეგი პუნტი სოფლის დათვალიერებას ითვალისწინებდა. გასვლამდე გვითხრეს კიდეც, რომ ადრე აქ სხვაგვარი სიტუაცია იყო, ახლა კი თითქოს ყველაფერი ჩამკვდარია. მართლაც, სოფელი თითქოს ნაცრისფერია, გარეთ მოსახლეობას იშვიათად შეხვდები და ბევრი სახლი მიტოვებულია. ნატყვიარი ჭიშკრების ახლომახლო ხანდახან ბავშვებს თუ შენიშნავ ესაა. ამ ტერიტორიაზე არ შეგვხვედრია სახლი, რომელსაც ტყვიის კვალი არ ეტყობოდა.

რამდენიმე კილომეტრში სოფელი ნიქოზია. ფეხით გავყევით იქითკენ მიმავალ გზას. სუსტი მზეა და შემოდგომისეულ სუსხს ვერ ერევა. შემოგომაა იგრძნობა არამარტო ვიზუალურად.

აქედან კარგად ჩანს ცხინვალი, კორპუსებიც კი ქალაქში. პერიოდულად პატრულის მანქანები ჩამოივლიან. ორი პოლიციელი სერიოზული და მშვიდი სახით ზის, რაღაცნაირად, დაცულობის შეგრძნება მეუფლება, რაც გზაში შემხვედრი ჯარიკაცების შემთხვევაში არ ყოფილა.

უკვე მოსაღამოვდა. ცხინვალის მხრიდან თითქოს ცა გაიხსნა, ისეთი ნათებაა. სოფელში არ იციან ეს რაა, “რაღაცას ცხინვალში ანათებენ” – არის პასუხი ჩვენს კითხვაზე.

საკმაოდ ცივა და თბილ სახლს ვაფარებთ თავს. “ფეჩთანვთბებით და ახლადმოხალულ მზესუმზირას შევექცევით. მერე მშვიდად გვეძინება, თითქოს აქ საფრთხე არასდროს არსებულა. არადა, სოფელი ამის შეგრძნებას ნამდვილად არ იწვევს, პირიქით... მაგრამ ჩვენ ხომ არ ვიცით რაა ომი, სახლის წინ ჩამოვარდნილი ჭურვი და იმის საფრთხე, რომ ყოველ წუთს შეიძლება დაკარგო საყვარელი ადამიანები.